**Czosnek niedźwiedzi** (Allium ursinum) to jedna z najcenniejszych dzikich roślin jadalnych Europy, która w ostatnich latach przeżywa prawdziwy renesans w polskiej gastronomii. Jest nie tylko smacznym dodatkiem do potraw, ale także cennym źródłem substancji prozdrowotnych.
Ta aromatyczna roślina porasta cieniste i wilgotne obszary lasów liściastych, szczególnie chętnie występując w sąsiedztwie buków i grabów. W naturalnym środowisku tworzy zwarte skupiska, które wczesną wiosną pokrywają dno lasu soczystą, zieloną kołdrą. Sezon na czosnek niedźwiedzi rozpoczyna się już w marcu, gdy tylko ustąpią ostatnie śniegi.
Roślina osiąga wysokość 20-40 cm i charakteryzuje się szerokimi, lancetowatymi liśćmi osadzonymi na długich ogonkach. W okresie kwitnienia, który przypada na kwiecień i maj, wypuszcza białe, gwiazdkowate kwiaty zebrane w luźny baldach. Cechą charakterystyczną jest intensywny, czosnkowy zapach uwalniany przy zgnieceniu liści.
Bogactwo składników aktywnych czyni czosnek niedźwiedzi cennym surowcem leczniczym. Jest bogatym źródłem adenozyny, allicyny, witamin (A, C, B1, B2, B6), związków siarki oraz minerałów. Substancje te wykazują działanie przeciwzapalne, antybakteryjne oraz wspomagają pracę układu sercowo-naczyniowego.
Współczesna kuchnia wykorzystuje czosnek niedźwiedzi na wiele sposobów. Można z niego przyrządzać aromatyczne zupy, dodawać do sosów i dipów, przygotowywać domowe pesto czy wzbogacać nim dania mięsne i rybne. Szczególnie popularne stało się kiszenie liści, co pozwala zachować ich właściwości na dłużej. Podczas zbioru należy jednak zachować szczególną ostrożność, gdyż młode liście mogą być mylone z trującą konwalią majową czy zimowitem jesiennym.
